Rác thải và việc thu gom rác thải từ lâu nay vẫn là bài toán khó mà Hà Nội vẫn đang loay hoay tìm cách giải quyết triệt để nhất. Mới đây Công ty Môi trường đô thị Hà Nội đang triển khai thí điểm thu gom rác bằng xe cơ giới tại hai phường Tràng Tiền, Lý Thái Tổ (quận Hoàn Kiếm).
Sau thời gian triển khai, đã đạt những kết quả bước đầu, tuy nhiên, cần tuyên truyền rộng rãi, sâu sắc hơn nữa nhằm làm thay đổi ý thức giữ gìn môi trường của người dân Thủ đô, trước khi thành phố tiến hành nhân rộng cách làm mới này trên địa bàn khu vực nội thành.
Đúng 20 giờ hằng ngày, ô-tô BKS 29T-6153 của Công ty TNHH Môi trường đô thị Hà Nội (URENCO), chi nhánh Hoàn Kiếm có mặt trước cửa số nhà 156 phố Trần Quang Khải, bắt đầu thu gom rác. Thay bằng tiếng gõ kẻng của các nhân viên thu gom rác bằng xe thùng như trước đây, tiếng nhạc cùng lời hát: Tổ quốc Việt Nam xanh thắm, có sạch đẹp mãi được không. Điều đó tùy thuộc hành động của bạn, chỉ thuộc vào bạn mà thôi… gắn trên xe được bật lên, rộn ràng báo hiệu người dân đã đến giờ thu rác. Sau đó, ô-tô tiếp tục lăn bánh, dừng lại trước cửa các số 180, 190 phố Trần Quang Khải, sau đó tiếp tục đi qua các tuyến phố Lê Lai, Tông Đản, Hàng Vôi, Hàng Tre, Hàng Muối, Nguyễn Hữu Huân, Lý Thái Tổ, Trần Nguyên Hãn và Lò Sũ…
Thời gian ô-tô có mặt tại các điểm thu gom rác được bố trí cách nhau từ một đến năm phút, đủ thời gian để phương tiện di chuyển và người dân mang rác ra đổ đúng giờ. Thời gian người dân mang rác ra các điểm thu gom cũng được quy định cụ thể, sớm nhất là 15 phút trước khi ô-tô đến. Khi xe đến, người dân và các công nhân môi trường đưa các túi rác lên thùng xe, bảo đảm rác được thu gom nhanh chóng và hợp vệ sinh. Việc này đã bước đầu xóa được các điểm tập kết rác tồn đọng kéo dài trên hè phố, gây nhếch nhác đô thị.
Chị Thu Hà, một người dân sinh sống tại khu tập thể 23B, phố Hàng Tre cho biết, trước đây người dân thường vứt rác vào thùng không theo thời gian nhất định, đến tối rác mới được đưa lên xe, ảnh hưởng vệ sinh môi trường khu vực. Nhiều gia đình đổ rác ra vỉa hè, lòng đường, tạo cơ hội cho những người thu gom phế liệu bới tung lên, gây mất vệ sinh môi trường và làm xấu cảnh quan. Từ khi thực hiện thu gom rác trực tiếp theo mô hình khép kín, rác từ trong nhà được người dân buộc kín, đưa lên thùng xe, vệ sinh môi trường được cải thiện rõ rệt. Ý thức gìn giữ, bảo vệ môi trường của người dân được nâng cao. Thời gian thu gom sau 20 giờ, khi người dân đã ăn xong bữa tối, là tương đối phù hợp lịch sinh hoạt.
Phó Giám đốc Xí nghiệp môi trường số 2 Nguyễn Hữu Chiến cho biết, hai phường Tràng Tiền và Lý Thái Tổ nằm ở khu vực trung tâm thành phố, nơi tập trung nhiều trụ sở, cơ sở hành chính, có nhiều di tích lịch sử, thu hút nhiều khách du lịch trong và ngoài nước đến tham quan, làm việc, vì vậy, công tác bảo đảm vệ sinh môi trường hết sức quan trọng. Chính vì vậy, thành phố lựa chọn địa bàn hai phường này để triển khai thí điểm việc thu gom rác bằng xe cơ giới. Nhờ công tác tuyên truyền, vận động và sự phối hợp chặt chẽ với chính quyền và người dân, cho nên việc thu gom rác bằng xe cơ giới đã bước đầu thu được kết quả. Năng suất, hiệu quả lao động của công nhân môi trường đô thị tăng cao, mà chất lượng vệ sinh môi trường trên các tuyến phố được cải thiện nhờ xóa các điểm tập kết rác. Đây là tiền đề quan trọng để từ ngày 1-7, thành phố sẽ tiến hành quy trình thu gom rác này ở khu vực nội thành Hà Nội.
Cùng với việc thu gom rác thải bằng xe cơ giới, đơn vị bố trí nhiều công nhân mặc áo đồng phục có khẩu hiệu “Vì Thủ đô sạch đẹp” có mặt tại các địa điểm công cộng tập trung đông người như khu vực chung quanh hồ Hoàn Kiếm, quảng trường Lý Thái Tổ… trực tiếp đi nhặt rác và tuyên truyền về vệ sinh môi trường. Tuy mới thực hiện nhưng những công việc này đã mang lại kết quả đáng mừng. Vệ sinh môi trường ngày càng được nâng cao. Thói quen, ý thức của người dân trong việc cùng tham gia xây dựng, bảo vệ môi trường thay đổi tích cực.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, việc thu gom rác thải trực tiếp từ người dân bằng xe cơ giới cũng gặp không ít khó khăn. Chị Đặng Thị Kim Anh, Tổ trưởng Tổ thu gom rác phường Tràng Tiền chia sẻ, mặc dù thu gom rác bằng xe cơ giới rất văn minh, hiện đại, nhưng thời gian qua, các công nhân lại vất vả hơn. Lý do chính là vẫn còn không ít người dân chưa có thói quen đổ rác đúng địa điểm, đúng giờ, buộc kín rác trong túi ni-lông mà vẫn đổ rác bừa bãi ra vỉa hè, lòng đường. Vì thế, các công nhân vừa phải quét, thu gom, vừa phải trực tiếp dùng xẻng xúc lên thùng xe rất vất vả. Nhiều người còn vứt rác sau khi xe thu gom đi qua khiến các công nhân phải quay lại, quét và thu gom nhiều lần.
Vệ sinh môi trường nói chung và nhất là công tác thu gom, xử lý rác thải đô thị luôn được thành phố quan tâm. Tuy nhiên, việc thay đổi hình thức thu gom rác, thay đổi thói quen, ý thức của người dân là công việc rất khó khăn, phức tạp. Vì thế, UBND thành phố Hà Nội cần tích cực chỉ đạo các ban, ngành, chính quyền các cấp tăng cường công tác tuyên truyền, vận động, hướng dẫn người dân thực hiện thu gom rác thải bằng xe cơ giới. Kiên quyết xử lý và tăng cường chế tài xử phạt các đối tượng cố tình gây mất vệ sinh môi trường, làm xấu cảnh quan đô thị.
Tuy nhiên việc sử dụng xe cơ giới vào thu gom rác cũng không giải quyết được hết khi mà có quá nhiều ngõ nhỏ, phố nhỏ xe cơ giới không vào được. Khi đó các loại xe gom rác đẩy tay hoặc các loại thùng rác có bánh xe sẽ là các giải pháp triệt để hơn.
Ngoài ra nâng cao ý thức của người dân bằng việc đặt các thùng rác công cộng tại các ngõ phố cũng là giải pháp giúp rác thải được để gọn gàng, làm tăng mỹ quan đô thị và đảm bảo vệ sinh môi trường nhất là khi mùa hè nóng bức đang đến …
Nguồn: Báo Nhân Dân